2 May, 2012
ICEM'in, Uluslararası Metal İşçileri Federasyonu'nun (IMF) ve Uluslararası Tekstil Giyim Deri İşçileri Federasyonu'nun (ITGLWF) üyesi olan Türkiye'den 20 sendikayı temsilen 80 kadar delege 25-26 Nisan 2012 günlerinde Ankara'da düzenlenen Güvencesiz İstihdam Konferansı'nda bir araya geldi.
Almanya'dan Friedrich-Ebert Vakfı'nın (FES) desteklediği çalışma toplantısı, Türkiye'deki hükümetin uygulamayı hedeflediği yeni istihdam strateji ve politikalarının sendikaların tartışma gündeminde önemli bir yer tuttuğu bir döneme rast geldi.
Konferanstan sonra üç küresel federasyonun genel sekreterleri, Manfred Warda (ICEM), Jyrki Raina (IMF) ve Klaus Priegnitz (ITGLWF) ile birlikte ICEM Endüstri İlişkileri Direktörü Kemal Özkan, Çalışma ve Sosyal güvenlik Bakanı Faruk Çelik'le görüştüler. Görüşmede Konferans gündeminde yer alan konular ve Türkiye'de sendikal hakların durumu üzerinde duruldu.
Sendika yöneticilerinden bir grup, soldan sağa, Nazmi Irgat, Adnan Serdaroğlu, Mustafa Kumlu, Ferudun Tankut
Sendika yöneticileri güvencesiz çalışma ve sendikal haklar konusunda sendikaların kaygılarını gidermek üzere gereken önlemlerin alınmasını istediler. Küresel delegasyon sendikal haklar, esnek çalışma yöntemleri ve iş sağlığı-güvenliği alanlarında düzenlemeler getiren yasa tasarıları konusunda CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile de görüştü.
Konferansta delegeler hükümetin getirmek istediği yeni stratejinin hedeflerini şöyle sıraladılar: belirli süreli istihdamın yaygınlaştırılması, işçilerin özel istihdam büroları aracılığıyla işe alınmasının meşrulaştırılması, iş yasasına esnek çalışmanın değişik biçimlerinin sokulması, mevcut kıdem tazminatı sisteminin yerine işverenlerin doğrudan sorumluluğunu azaltacak yeni bir sistem getirilmesi, yasal asgari ücret uygulamasının değiştirilmesi (sözgelimi genç işçilere daha düşük ücret verilmesi ve farklı bölgesel asgari ücret sistemleri uygulanması) ve istihdam güvencesi yerine işyeri güvencesi getirilmesi.
Toplantının açılışında konuşmacılar yeni stratejilerin çalışma yaşamı üzerinde yaratacağı etkileri vurguladılar. ICEM Yönetim Kurulu üyesi, Türk-İş ve Tes-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu, “Esnek çalışma biçimleri, bize söylenenin aksine, çözümden ziyade sorun yaratıyor” dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı'yla görüşme
ITGLWF Başkan Yardımcısı, Teksif Genel Başkanı ve Türk-İş Örgütlenme Sekreteri Nazmi Irgat şöyle dedi: “Yeni stratejilerin esneklikle güvenceyi bir araya getireceği iddia ediliyor, ama bizleri neyin beklediğini biz biliyoruz: Tıpkı şimdi tekstil işkolunda olduğu gibi, güvencesiz işler ve daha fazla yoksulluk.”
IMF üyesi Birleşik Metal-İş'in Genel Başkanı ve DİSK Genel Sekreteri Adnan Serdaroğlu, “Hükümet bu istihdam stratejisiyle yeni bir modern kölelik sistemi getiriyor. Bunu asla kabul etmeyeceğiz” dedi. IMF üyesi Çelik-İş Genel Başkanı ve Hak-İş Başkan Yardımcısı Ferudun Tankut ise hükümetin stratejisinin “sosyal tarafların görüşü ya da rızası alınmadan hazırlandığını” belirtti ve “Ülkemiz önemli bir fırsatı kaçırıyor” dedi.
Çalışma ve Sosyal Güverlik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Erhan Batur hükümetin çalışma yaşamıyla ilgili yasama girişimleri konusunda genel bir açıklama yaptı.
Warda, Raina ve Priegnitz yeni küresel federasyon IndustriALL Küresel Sendika'nın kuruluşuyla ilgili kısa bir bilgi verdiler ve örgütün küresel bir öncelik olarak üstleneceği güvencesiz istihdama karşı mücadele üzerinde durdular.
Her üç genel sekreter de iş mevzuatındaki yetersizlikler yüzünden temel sendikal hakların (sözgelimi örgütlenme özgürlüğünün) kullanılmasında Türkiye'deki işçilerin karşılaştığı zorlukları vurguladı.
ICEM’den Kemal Özkan, IMF’den Jenny Holdcroft ve ITGLWF’den Ashling Seely güvencesiz istihdamın yaygınlaşması konusunda kendi sektörlerinden somut örnekler verdiler. Almanya IG Metall'den Horst Mund, Hollanda FNV Bondgenoten'den Sascha Meier, İsveç Unionen'den Berivan Öngörür ve IF Metall'den Mats Svensson ülkelerindeki güvencesiz istihdam deneyimlerini ve sendika politikalarını paylaştılar.
Türkiye'de güvencesiz istihdam konusundaki üç panelde sendika temsilcileri ülkelerindeki durumu aktardılar. Paneller şu üç konudaydı: ekonomik, sosyal ve yasal durum; hükümetin yeni istihdam stratejisi ve çalışma yaşamına muhtemel yansımaları; güvencesiz istihdama karşı mücadele ve sendikal örgütlenme. ILO-ACTRAV'dan Luc Demaret güvencesiz istihdamla ilgili uluslararası çalışma standartları ve koruma mekanizmaları konusunda bir rapor sundu.
Sonuç bölümünde, küresel sendikaların ve Türkiye'deki sendikaların temsilcileri güvencesiz istihdamın bütün biçimlerine karşı dayanışmanın ve etkin kampanyalar düzenlenmesinin önemini vurguladılar. Türkiye'nin IndustriALL'un güvencesiz çalışmaya karşı kampanya başlatacağı ülkelerden biri olduğu belirtildi. Delegeler hükümetin yeni stratejilerinden kaynaklanacak sorunların üstesinden gelmek için küresel sendikalara bu alanda harekete geçme yetkisi verdiler.